Marketing polityczny – jakie są jego elementy, techniki i strategie?

Czym jest marketing polityczny?

Marketing polityczny to zbiór działań, wchodzących w skład ogólnej strategii, które mają na celu wykreowanie wizerunku wśród wyborców oraz wpłynięcie na ich postawy i wybory. Stosowane techniki mają na celu pozyskanie poparcia odbiorów, a tym samym osiągnięcie zamierzonych celów. Ciekawym jest, że wiele z nich zaczerpniętych jest z marketingu handlowego. W omawianym przypadku mamy jednak do czynienia z innym rodzajem wywierania wpływu. Zarządzenie wizerunkiem nie jest prostym zadaniem, dlatego politycy często korzystają z agencji marketingu politycznego czy agencji PR. Wymaga ono specjalistycznej wiedzy oraz doświadczenia, gdyż łatwo popełnić błąd, który może negatywnie wpłynąć na przebieg kampanii wyborczej.

Marketing polityczny można uznać za sposób komunikacji ze społeczeństwem. Oczywiście przekazywane treści bardzo często mają charakter manipulacyjny, jednak wszystko zależy od wybranej strategii. Politycy intensywnie promują się szczególnie przed wyborami, gdyż to właśnie wtedy ważne jest by zgodnie z efektem świeżości żyć w świadomości odbiorców.

Wydarzenia, które miały miejsce w naszym kraju jasno wskazują jak trudne jest zarządzanie wizerunkiem. „Dobry start” to nie wszystko – czasem przebieg kampanii może obrócić sondaże i szanse na zwycięstwo o 180 stopni, co zaobserwowaliśmy np. w kampanii Bronisława Komorowskiego.

Politycy, którzy posiadają pewną pozycję unikają ekstrawagancji. Doskonale wiedzą, że nie potrzebują oni tak intensywnej promocji, jak ci, którzy dopiero stawiają swoje pierwsze kroki na scenie politycznej. Każdy, kto interesuje się tematem z pewnością zauważył, że najbardziej kontrowersyjni są świeżo upieczeni politycy – dopiero po zainteresowaniu mediów i społeczeństwa przebijają popularność i uwagę w kapitał polityczny – i można to zrobić bardzo skutecznie.

Czy wygląd zewnętrzny ma wpływ na wizerunek polityka?

Mogłoby się wydawać, że wygląd zewnętrzny nie decyduje o sukcesie lub porażce polityka. Trzeba jednak wiedzieć, że stanowi on bardzo ważny element wizerunku. W Polsce źle odbierane są odstępstwa od ogólnie przyjętych norm. Dlatego wielu polityków szybko zmieniało swoje upodobania po konsultacji z osobami odpowiedzialnymi za kreowanie wizerunku. Część wpływa na swój wizerunek za pomocą charakterystycznych elementów garderoby – jak broszki czy krawaty.

Jakie elementy wchodzą w skład marketingu politycznego?

Elementów marketingu politycznego jest wiele – to narzędzia, które umożliwiają wypracowanie pożądanych efektów. Pozwalają one również na dotarcie do grupy docelowej. Można do nich zaliczyć m.in.:

• strategie wyborcze,
• wizerunek telewizyjny,
• wizerunek w internecie,
• prasę i inne elementy wizualne,
• debaty i pozostałe formy kontaktu bezpośredniego,
• sondaże wyborcze.

Jakie są rodzaje strategii marketingu politycznego?

Strategii marketingu politycznego, jest na tyle dużo, że cieżko je streścić w jednym artykule. Należy podkreślić, że każdy krok jest planowany przez szerokie grono specjalistów. Nie bez powodu politycy coraz częściej korzystają z usług profesjonalnych agencji oferujących kompleksowe wsparcie w zakresie wizerunku. Jest to rozwiązanie wygodne, które jednocześnie pozwala uniknąć błędnych decyzji.

Podział strategii ze względu na działania na rynku politycznym

• Defensywna – głównym celem jest utrzymania poparcia elektoratu, a nie pozyskiwanie nowych zwolenników. Ten rodzaj strategii zwykle wybierany jest przez polityków posiadających pewną pozycję, którzy nie obawiają się utraty władzy.
• Ofensywna – to zakres działań, które mają na celu dotarcie do nowych odbiorców i uzyskanie ich głosu. Wymaga to sporego zaangażowania – pierwszym krokiem jest określenie potrzeb danej grupy docelowej.

Podział strategii ze względu na przedmiot

• Promocja partii – kluczowe jest określenie najważniejszych elementów charakteryzujących ugrupowanie polityczne. Ważny jest wybór lidera partii, który pełni rolę reprezentanta.
• Promocja polityka – duży nacisk kładzie się na kwestie związane z wizerunkiem. Podstawą jest uwidocznienie zalet, natomiast niesprzyjające fakty z życia prywatnego są skrzętnie ukrywane.
• Promocja programu politycznego – w tym przypadku również promuje się partię, a nie polityków. Opracowany program powinien zagwarantować jasny przekaz. Główne hasła powtarzane są np. na plakatach, banerach, w spotach telewizyjnych.

Jakie są główne techniki marketingu politycznego?

Techniki marketingowe wykorzystywane przez polityków cieszą się sporym zainteresowaniem także w wielu innych branżach. Można do nich zaliczyć m.in.:

1. Aktywność w mediach społecznościowych – w dzisiejszych czasach to absolutna podstawa. Reklama polityczna na Facebooku, Twitterze, Instagramie, a także wielu innych portalach stała się codziennością. Atutem jest możliwość dotarcia do młodszej części społeczeństwa, która bardzo często nie interesuje się polityką.
2. Reklama w TV/prasie/stacjach radiowych – skuteczność wymienionych kanałów komunikacyjnych nie słabnie i nic nie wskazuje na to, aby miało się to zmienić. Bazowanie jedynie na aktywności w sieci jest niewystarczające.
3. Reklama wizualna – to przede wszystkim różnego typu banery, broszury, plakaty, flagi, bilbordy, biuletyny, ulotki, a także wiele innych.
4. Komunikacja bezpośrednia – jest to technika, dzięki której potencjalny wyborca może poczuć się wyjątkowo. Do tej grupy można zaliczyć np. listy wysyłane w czasie kampanii politycznej. Ciekawym jest, że sympatię społeczeństwa można zdobyć drobnymi gestami, a wszystko za sprawą dostępu do sieci. Odpowiedzenie na komentarz, a nawet „polubienie” wpisu można zaliczyć do komunikacji bezpośredniej.
5. Public relations – to działania, które kształtują wizerunek poprzez kontakty z ludźmi i prasą. Zalicza się do nich m.in. akcje charytatywne, imprezy okolicznościowe, konferencje i informacje prasowe.
6. Promocja sprzedaży – pod tym pojęciem kryje się organizowanie rozmaitych festynów, koncertów, wydarzeń kulturowych itd. Warto wspomnieć także o darmowych gadżetach reklamowych.
7. Door-to-door – to osobiste spotkania polityków z wyborcami oraz zwolennikami partii. Mowa tutaj o m.in. kongresach i wiecach, czy jak to często ma miejsce w kampaniach samorządowych – osobiste wręczanie ulotek i rozmowy z wyborcami na ulicach.